Jak się uczyć, by się nauczyć
Każdy z nas wykorzystuje do zbierania i przetwarzania informacji zmysły: wzroku, słuchu, dotyku, smaku i węchu. Zastanawiałeś się kiedyś, w jaki sposób TY odbierasz świat? Twój umysł to naturalny komputer, o nieporównywalnych z żadnym mechanicznym urządzeniem możliwościach. Dzięki temu komputerowi doświadczasz świata i zdobywasz o nim informacje. Na podstawie tego co widzisz, słyszysz, dotykasz, czujesz - tworzysz swoją niepowtarzalną rzeczywistość. Gdy używasz swoich zmysłów do przetwarzania informacji ze świata zewnętrznego na doznania wewnętrzne, posługujesz się systemami reprezentacji.
Pomyślałeś waśnie - miało być o skutecznym uczeniu się a jest o zmysłach. Nie do końca. Dzięki poznaniu różnorodności doświadczeń zrozumiesz, że choć wszyscy mamy taki sam układ nerwowy i pięć zmysłów, widzimy, słyszymy i odczuwamy świat w ogromnie zróżnicowany sposób. A zatem
- Wzrokowcy - myślą obrazami, widzą
- Słuchowcy - myślą dźwiękami, słyszą
- Dotykowcy/ Kinestetycy – myślą uczuciami, czują
Każdy kto rozpocznie poszukiwanie odpowiedzi na pytanie – jak skutecznie się uczyć - trafi w literaturze na dziesiątki teorii i typologii dotyczących stylów uczenia się. Najpopularniejszą z nich jest chyba właśnie teoria uczenia się zmysłowego. Sprowadza się ona (najogólniej rzecz ujmując) do potrzeby odnalezienia swojego systemu reprezentacji/stylu uczenia się i dostosowania do niego sposobu, w jaki zdobywasz i przyswajasz wiedzę (więcej o tej teorii znajdziesz TU). Idąc dalej, w oparciu o te właśnie założenia, zadaniem osób przekazujących wiedzę, warunkującym skuteczność w nauczaniu, ma być z kolei przekazywanie treści w sposób zróżnicowany, angażujący możliwie najpełniej wszystkie zmysły (tak by forma przekazu dostosowana była do zróżnicowanych potrzeb odbiorców). Wszystko to razem stanowić ma doskonałą mieszankę i gwarancję skutecznego nauczania i uczenia się? Ale czy na pewno tak jest?
Obserwacja samego siebie i analiza własnych doświadczeń z pewnością pozwala Ci przyjąć, że u wielu z nas jeden ze zmysłów wykształca się bardziej. Dzięki temu jednemu zmysłowi odbierane bodźce są lepiej przez nas przyswajane i zapamiętywane. Ale czy determinuje to nasz styl uczenia się?
Osoby próbujące usilnie zaklasyfikować się do tej, czy innej kategorii stylu uczenia się, bez problemu znajdą wiele powszechnie dostępnych testów stylów uczenia się. Dla przykładu: Test stylów uczenia się – Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości znajdziesz TU a test inny test wykorzystywany bardzo często w codziennej praktyce szkół znajdziesz TU lub TU.
Poszukując informacji, jak skutecznie się uczyć, możesz także zajrzeć do krótkiej i przystępnej prezentacji przygotowanej przez Ośrodek Rozwoju Edukacji w ramach projektu Efektywne doradztwo edukacyjno-zawodowe dla dzieci, młodzieży i dorosłych, którą znajdziesz TU.
Czy zatem korzystanie z określonego sposobu przyswajania informacji, wykorzystującego odpowiedni system reprezentacji, gwarantuje nam sukces w uczeniu się? Niestety okazuje się, że niekoniecznie.
Jeśli więc w tym momencie, byłeś już prawie pewny, że rozwiązałeś odwieczną zagadkę jak skutecznie się uczyć (najlepiej bez wysiłku i zbyt dużej ilości poświęcanego na naukę czasu) - mam złą wiadomość.
W 2004 roku zespół profesora Franka Coffielda (F. Coffield, D. Moseley, E. Hall, K. Ecclestone), dokonał wyczerpującego przeglądu literatury przedmiotu i doliczył się aż 71 modeli uczenia. Czy któryś z nich jest bardziej prawdziwy? Bardziej wiarygodny od innych? Czy w ogóle style mają jakiś sens? Oczywiście nie ma potrzeby dokonywać w tym miejscu szczegółowego przeglądu wszystkich tych teorii. Warto jednak sięgnąć do wniosków ze wspomnianych wcześniej a także wielu innych badań dotyczących tej problematyki.
Jeśli chcesz się dowiedzieć jakich, koniecznie zajrzyj do artykułu, który znaleźć można na stronach Komisji Europejskiej Mam stajla czyli Style uczenia się dostępnego TU. Artykuł jest bardzo merytoryczny i ogromnie ciekawy, ale jest też długi (a ja jestem realistą), więc rada dla niecierpliwych poszukiwaczy skutecznych metod uczenia się brzmi – jeśli nie możesz przeczytać całości, przejrzyj przynajmniej wnioski, które znajdziesz w końcowej części publikacji.
Jeśli rzeczywiście chcecie znaleźć odpowiedzi na pytania, jak się uczyć, żeby się nauczyć – koniecznie obejrzyjcie także film: Style uczenia się – dostępny TU.
« Wróć